Overtollige stroom van uw zonnepanelen kunt u sinds kort wegschenken aan wie u wilt. U mag er ook geld voor vragen, maar dan loert de fiscus om de hoek.
Sinds 1 juli kunt u het overschot aan elektriciteit dat uw zonnepanelen opwekken wegschenken of verkopen aan een familielid, een buur of een kennis. Tot eind september hebben zich daarvoor 131 mensen geregistreerd. Sinds die datum is het ook mogelijk overtollige zonne-energie aan uzelf te ‘schenken’ en te gebruiken in uw tweede verblijf. Die mogelijkheid heeft voorlopig 128 geïnteresseerden gelokt.
Al sinds begin dit jaar kunnen bewoners van een appartementsgebouw de opbrengsten van een gezamenlijke zonnepaneelinstallatie onder elkaar verdelen. Tot eind september gebeurt dat in 260 gebouwen.
De aantallen zijn nog beperkt, maar dat is niet onlogisch, vindt Björn Verdoodt, de woordvoerder van de netbeheerder Fluvius. ‘Het idee is nieuw en tot januari hebben beide partijen ook dezelfde energieleverancier nodig.’
Nog niet helemaal mee met het concept?
Dan kunnen de volgende vragen en antwoorden u op weg helpen.
Tot voor kort kon u overtollige elektriciteit van uw zonnepanelen alleen aan uw leverancier verkopen. Dat gebeurt tegen een prijs die de markt bepaalt. Het bedrag is lager dan wat u voor de afname van elektriciteit van het net betaalt. In dat laatste bedrag zitten ook de nettarieven, heffingen en kosten voor groene stroom en warmte-krachtkoppeling vervat.
Om aan energiedelen te doen moeten beide kanten over een digitale meter beschikken.
Sinds 1 juli mag u die stroom aan derden schenken of verkopen voor een zelf bepaalde prijs. Die laatste maakt deel uit van een onderhandse overeenkomst. Wilt u de stroom gebruiken in uw tweede verblijf, dan moet dat in het Vlaams Gewest liggen, want het systeem wordt niet in Wallonië of Brussel toegepast.
Wat zijn de technische vereisten?
Om aan energiedelen te doen moeten beide kanten over een digitale meter beschikken. Hebt u die nog niet, dan kunt u die aanvragen. Weet wel dat een digitale meter op aanvraag u 88,5 euro inclusief btw kost.
Om te delen moet u bij uw elektriciteitsleverancier ook ‘het meetregime 3’ aanvragen. Dat betekent dat de digitale meter kwartierwaarden kan uitlezen. Die waarden zijn nodig om de berekening te kunnen maken.
Voorlopig moeten beide partijen ook nog klant zijn bij dezelfde elektriciteitsleverancier. Maar vanaf 1 januari 2023 valt die vereiste weg.
Hoe werkt het?
Heeft de energiedeler of -verkoper een overschot aan zonne-energie in een bepaald kwartier? Dan wordt dat overschot in mindering gebracht van het elektriciteitsverbruik van de ontvanger in dat kwartier. Verbruikt die op dat moment niets? Dan wordt niets in mindering gebracht. Hoeveel kilowattuur (kWh) zonne-energie iemand ontvangt, hangt dus af van de hoeveelheid energie die de deler of verkoper injecteert op het net én de mate waarin op die momenten wordt verbruikt.
Wie zijn stroom met een derde wil delen, bepaalt zelf de prijs en regelt de eventuele betaling onderling.
Voor elke ontvangen kWh zonne-energie valt de energiecomponent weg die u aan uw leverancier betaalt. Maar voor die energie betaalt u dus wel nog nettarieven, heffingen en kosten voor groene stroom en warmte-krachtkoppeling.
Hoe begin ik eraan?
De energiedeler moet zich aanmelden via het online klantenportaal https://mijn.fluvius.be. Daar vindt u ook meer uitleg over het systeem en worden de verschillende stappen toegelicht.
Wat betekent het voor mijn factuur?
Bij energiedelen is er voor de ontvanger/afnemer een financieel voordeel: hij ziet de energiekosten dalen op zijn energiefactuur, omdat hij zijn energie heeft gekregen in plaats van aangekocht. De netkosten blijven voor de ontvanger/afnemer wel hetzelfde voor de energie die hij van het net afneemt of via energiedelen ontvangt. Bij de energiedeler/injecteerder zullen de energiekosten wel stijgen, omdat hij zijn energie gratis deelt en voor die energie geen terugleververgoeding ontvangt van zijn leverancier.
Als energiedeler kunt u wel met de ontvanger afspreken dat hij een bepaald bedrag per kWh betaalt voor de stroom die u ter beschikking stelt. U bepaalt zelf de prijs en regelt de eventuele betaling onderling. Fluvius noch de leverancier komen daarin tussenbeide.
Kunnen bewoners van een appartementsgebouw zonne-energie verdelen?
Energiedelen is sinds begin 2022 mogelijk voor bewoners van appartementsgebouwen. Ze kunnen gezamenlijk investeren in zonnepanelen op het dak van het gebouw en de opgewekte energie onder elkaar verdelen. Daarbij kunnen ze een verdeelsleutel gebruiken die bijvoorbeeld rekening houdt met de investering van elk van de deelnemers.
Doen alle energieleveranciers eraan mee?
In theorie is dat zo. Maar de Vlaamse energieregulator VREG vangt signalen op dat bij sommige leveranciers de aanvraag van het meetregime 3 - het doorsturen van kwartierwaarden van de digitale meter naar de leverancier - niet vlot verloopt. De activatie van het meetregime 3 is noodzakelijk om aan energiedelen te kunnen doen.
Moet ik belastingen betalen als ik mijn elektriciteit verkoop?
In de meeste gevallen niet. ‘Als een particulier zijn overtollige stroom verkoopt, past dat in principe in het normale beheer van zijn privévermogen. De inkomsten worden dan niet belast, voor zover die elektriciteit wordt geproduceerd door een volledig private installatie’, zegt het kabinet van minister van Financiën Vincent van Peteghem (CD&V).
Maar er is een uitzondering. Als het niet langer om een normaal beheer gaat – bijvoorbeeld als de energieproductie het eigen verbruik fors overschrijdt – zijn de inkomsten uit het energiedelen wel belastbaar. Ze gelden dan als ‘diverse inkomsten’, die tegen 33 procent belast worden.